Kaynaklar ve bütçeler sıklıkla “daha az iyidir” modeline veya MEAT’e (ekonomik açıdan en avantajlı ihale) dayandırılır. Sürdürülebilirlik kaygısı varsa, geri dönüştürülebilir ürünler, sürdürülebilir satıcılar ve kullanım ömrü sonu maliyeti gibi en sürdürülebilir unsurları dahil etmek, maliyetleri daha az çevre dostu olanlardan daha yüksek olsalar doğru olandan yana tercih etmek önemlidir. Bu zihniyet değişikliği, sürdürülebilir proje yönetimi uygulamaları için çok önemlidir.
MEAT (Most Economically Advantageous Tender), yani “Ekonomik Açıdan En Avantajlı İhale”, bir ihale sürecinde sadece en düşük fiyatın değil, aynı zamanda en yüksek kaliteyi ve değer sağlayan teklifi belirlemek için kullanılan bir değerlendirme yöntemidir. MEAT yaklaşımı, bir mal veya hizmetin tedarikinde yalnızca maliyeti değil, uzun vadede sağlayacağı toplam faydayı göz önünde bulundurarak daha dengeli ve sürdürülebilir bir karar verme süreci sunar.
MEAT Kriterlerinin Özellikleri
- Fiyat ve Maliyetler: Teklifin maliyeti hala önemli bir faktördür, ancak en düşük fiyat kriteri yerine, teklifin sunduğu toplam değer, uzun vadede sağladığı avantajlar göz önünde bulundurulur. Bu, maliyet etkinliği sağlayan teklifler lehine karar verilmesine olanak tanır.
- Kalite: Teklif edilen ürün veya hizmetin kalitesi, uzun ömürlülüğü, performansı ve kullanıcı memnuniyeti gibi faktörler değerlendirilir. Kalite kriterleri, teklifin teknik şartnamelere ne kadar uygun olduğunu ve müşteri ihtiyaçlarını karşılamada ne kadar etkili olduğunu ortaya koyar.
- Teknik Yeterlilik: Teklifin, teknik gereksinimleri karşılama düzeyi de dikkate alınır. Bu kriterler genellikle teknik performans, güvenilirlik, yenilikçi çözümler sunma kabiliyeti ve sürdürülebilirlik gibi unsurları içerir.
- Teslim Süresi: Ürünün ya da hizmetin ne kadar sürede teslim edileceği, süreç içinde herhangi bir kesinti veya gecikme olmadan sağlanması da değerlendirme sürecinde göz önünde bulundurulur.
- Sürdürülebilirlik ve Çevresel Etkiler: Modern ihale süreçlerinde sürdürülebilirlik giderek daha önemli bir kriter haline gelmiştir. MEAT, çevresel etkileri azaltan veya çevre dostu malzeme ve süreçler kullanan tekliflere daha fazla ağırlık verir.
- Bakım, Onarım ve İşletme Maliyetleri: İhale konusu ürün veya hizmetin uzun vadeli bakım, onarım ve işletme maliyetleri de dikkate alınarak teklifin genel maliyeti hesaplanır. Bu, düşük satın alma maliyetine sahip bir teklifin, uzun vadede daha yüksek bakım veya işletme maliyetleri yaratabileceği riskini en aza indirir.
MEAT Değerlendirme Süreci
- Ağırlıklandırılmış Kriterler: MEAT yaklaşımında, farklı değerlendirme kriterlerine belirli ağırlıklar atanır. Örneğin, maliyet %40, kalite %30, teknik yeterlilik %20, çevresel etki %10 gibi. Bu ağırlıklar, projenin önceliklerine göre değişebilir.
- Puanlama ve Sıralama: Her teklif, belirlenen kriterlere göre puanlanır ve sonuçlar karşılaştırılarak en yüksek toplam puana sahip teklif seçilir. Bu sayede, hem fiyat hem de kaliteyi dengeleyen en avantajlı teklif seçilir.
MEAT’in Avantajları
- Değer Odaklı: Yalnızca en düşük fiyatı değil, uzun vadede en fazla değeri sağlayacak teklifleri tercih etme imkanı sunar.
- Sürdürülebilirlik: Çevresel ve sosyal sürdürülebilirlik unsurlarını dikkate alarak, çevre dostu ve sosyal olarak sorumlu çözümler sunan firmalara avantaj sağlar.
- Kalite Güvencesi: Teklif edilen malzeme, ürün veya hizmetin kalite, performans ve uzun ömürlülük gibi faktörlerle değerlendirildiği bir süreç sağlar.
- İnovasyonu Teşvik Eder: Yenilikçi çözümler sunan ve verimliliği artıran tekliflerin seçilmesi için teşvik eder.
MEAT ile En Düşük Fiyat Arasındaki Fark
Geleneksel ihale süreçlerinde, genellikle en düşük fiyat veren teklif tercih edilir. Ancak, en düşük fiyat her zaman en iyi çözümü sunmaz ve uzun vadede daha yüksek maliyetlere yol açabilir. MEAT, bu sınırlamayı aşarak, hem fiyat hem de kalite gibi diğer unsurları dengelemeye yönelik bir sistem sunar. Bu nedenle MEAT, uzun vadede daha maliyet etkin ve kaliteli çözümler elde etmek isteyen kamu ve özel sektör kurumları tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır.
Bu şekilde, MEAT yöntemi, ihale süreçlerinde yalnızca kısa vadeli fiyat avantajlarını değil, daha kapsamlı bir değerlendirme yaparak projeye uzun vadede en yüksek faydayı sağlayacak kararlar alınmasını destekler.
Türkçe eğitimler
İngilizce eğitimler
