Projelerde Ölçülemeyeni Ölçmek

Projelerdeki başarı ve etkilerin ölçülmesi, bazen somut verilerle ifade edilemeyen faktörlerin değerlendirilmesini gerektirir. Tom Gilb’in “Her şeyi ölçebilirsiniz, hatta sevgiyi bile” yaklaşımı, subjektif görünen unsurların bile bileşenlerine ayrılarak ölçülebileceğini öne sürer. Bu yaklaşım, proje yönetiminde de geçerlidir çünkü bazı faydalar ve etkiler doğrudan sayısal verilere dönüştürülemese de, bileşenlerine ayrılarak uygun ölçeklerle değerlendirilebilir.

Ölçülemeyen Unsurları Bileşenlerine Ayırma

Ölçülmesi zor olan unsurlar, bileşenlerine ayrılarak ve her bir bileşen için ölçüm ölçekleri tanımlanarak değerlendirilebilir. Örneğin, güven gibi subjektif bir kavramı ele alalım. Güvenin bileşenlerini doğruluk, güvenilirlik gibi alt unsurlara ayırarak her bir bileşen için ölçüm kriterleri oluşturabiliriz.

Güvenin Bileşenleri

Doğruluk: Bilgilerin doğru ve kesin olması.
Güvenilirlik: Verilen sözlerin ve taahhütlerin yerine getirilmesi.

Her bir bileşen için bir ölçüm ölçeği tanımlayarak, bu bileşenlerin ne kadar iyi yerine getirildiğini değerlendirebiliriz.

Farklı Unsurları Karşılaştırma

Farklı unsurları karşılaştırmak, her bir unsurun belirli niteliklerini sayısal olarak derecelendirerek yapılabilir. Örneğin, armut ve mangoyu lezzet, besin değeri, raf ömrü gibi çeşitli niteliklerine göre değerlendirerek karşılaştırabiliriz. Bu nitelikleri sayısal olarak derecelendirerek, her bir meyvenin belirli amaçlar için ne kadar uygun olduğunu belirleyebiliriz.

Etki Tahmini

Etki tahmini, karmaşık sistemlerin hedeflerini ölçülebilir hale getirmek için güçlü bir araçtır. Her özelliğin bireyler için önemi sayısal olarak derecelendirilir ve bu derecelendirmeler, maliyet gibi faktörlerle birleştirilerek bir değer elde edilir.

Etki Tahmini Örneği

Armut ve mangoları lezzet, besin değeri ve maliyet gibi niteliklere göre değerlendirerek bir etki tahmini yapalım:

Özellik	Armutlar	Mangolar
Lezzet	50	70
Besin Değeri	40	60
Görsellik	30	70
Maliyet	40	50
$ için Değer	120/40 = 3	200/50 = 4

Bu tablo, her bir özelliğin bireyler için önemini ve bu önemlerin maliyetle nasıl dengelendiğini gösterir. Bu şekilde, mangoların armutlardan daha yüksek bir parasal değere sahip olduğunu belirleyebiliriz.

Projelerde Etki Tahmini

Projelerde, faydaların ve etkilerin ölçülmesi için etki tahmini kullanılabilir. Örneğin, bir eğitim programının çalışan memnuniyeti üzerindeki etkisini ölçmek için aşağıdaki adımlar izlenebilir:

Özelliklerin Tanımlanması: Eğitim programının çalışan memnuniyeti, verimlilik ve bilgi artışı üzerindeki etkileri.
Önceliklendirme: Her bir özelliğin önem derecesinin belirlenmesi.
Sayısal Derecelendirme: Her bir özelliğin sayısal olarak derecelendirilmesi.
Maliyet Analizi: Programın maliyetinin belirlenmesi.
Değer Hesaplama: Özelliklerin öncelik dereceleri ve maliyetler kullanılarak değerin hesaplanması.

Bu adımlar, projelerin subjektif görünen faydalarının bile ölçülmesine olanak tanır.

Ölçülemeyen unsurların bileşenlerine ayrılması ve uygun ölçüm ölçekleri kullanılarak değerlendirilmesi, proje yönetiminde kritik bir rol oynar. Bu yaklaşım, projelerin faydalarını ve etkilerini daha net bir şekilde ortaya koyarak, projelerin başarısının daha doğru bir şekilde değerlendirilmesini sağlar. Etki tahmini, bu sürecin önemli bir parçasıdır ve projelerin çeşitli niteliklerini objektif bir şekilde analiz etmek için kullanılabilir.

Türkçe eğitimler